باید فناوری‌های نوظهور را به‌عنوان اولویت ملی تعیین کرد
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شورای عالی انقلاب فرهنگی، در حاشیه نشست کمیسیون مشورتی ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، سید مهدی رضایت، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و از فعالان حوزه فناوری و پژوهش، در گفت‌وگویی درباره ماهیت و ماحصل جلسه امروز اظهار کرد: جنگ ۱۲ روزه از نظر نوع فناوری، روش‌های عملیاتی و تجهیزات استفاده‌شده، بسیار فراتر از جنگ ۸ ساله با صدام بود.
رضایت با اشاره به اینکه هدف اصلی دشمن فروپاشی نظام بود، افزود: اما با همدلی مردم و توانمندی‌های نظامی و فناوری کشور، توانستیم این بحران را پشت سر بگذاریم. این دستاورد، هم‌زمان با تأکید مقام معظم رهبری بر شتاب علم و فناوری در چهلم شهدای اقتدار ملی، زنگ‌خطر و فرصتی بزرگ برای بازنگری در سیاست‌های علمی کشور است.
وی تصریح کرد: باید از نقاط قوت و ضعفی که در این جنگ مشخص شد، درس بگیریم. فناوری‌های نوظهور نقش محوری در این موفقیت داشتند و این نشان می‌دهد که آینده امنیت، سیاست و اقتصاد ما، منوط به اقتدار فناوری است. اگر ابزار فناوری برای اعمال فشار به دشمن را نداشتیم، امکان پیشنهاد آتش‌بس وجود نداشت.
رضایت با اشاره به نقش جوانان و دانشگاه‌ها در تولید این فناوری‌ها، گفت: فناوری‌های نظامی که استفاده شدند، حاصل تلاش جوانان دانشگاهی و فناوران داخلی بودند. امروز قدر و ارزش دانشگاه‌ها و فارغ‌التحصیلان آنها بیش از پیش آشکار شده است. اما در دوره‌های گذشته، جایگاه دانشگاه و خروجی‌های علمی کاهش یافته بود. این فرصت باید برای بازتعریف نقش دانشگاه‌ها و سرمایه‌گذاری بر فناوری‌های راهبردی استفاده شود.
وی ادامه داد: برای شتاب فناوری، باید فناوری‌های راهبردی را مشخص کنیم، از جمله آن‌هایی که به عنوان مایه قوت عمل کردند یا آن‌هایی که در صورت غفلت، به مایه ضعف تبدیل خواهند شد. این فناوری‌ها باید زیر ذره‌بین قرار گیرند و دانشگاه‌ها به‌صورت تخصصی و متمرکز به آنها بپردازند.
رضایت به چالش‌های تأمین مالی و نیروی انسانی اشاره کرد و گفت: میزان سرمایه‌گذاری کشور بر علم و فناوری، بسیار پایین‌تر از حد مطلوب است. در حالی که برنامه‌ها پیش‌بینی کرده‌اند ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی به این حوزه اختصاص یابد، این رقم هنوز عملیاتی نشده است. این عدد باید افزایش یابد.
وی درباره هیئت علمی و فناوران کشور تأکید کرد: باید با حل مشکلات اعضای هیئت علمی آنها را حفظ کنیم. فناوران ما در دنیا مورد توجه هستند و باید جایگاه اجتماعی ویژه‌ای به آنها داده شود. شرکت‌های دانش‌بنیان باید به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای تجاری‌سازی فناوری، بودجه ویژه و حمایت جدی داشته باشند.
رضایت در پایان بر لزوم «حکمرانی علم و فناوری» تأکید کرد و گفت: «مدیریت فناوری و برنامه‌ریزی کلان باید به‌صورت ویژه انجام شود. سازمان برنامه و بودجه و دیگر نهادهای تصمیم‌گیری باید به دین و دانش به عنوان دو بال قدرت ملی نگاه کنند. رهبر معظم انقلاب فرمودند: ‘در دین و دانش باید پرواز کنیم’. این یعنی باید از بودجه‌های روزمره و معیشتی بزنیم، برای فناوری‌های نوظهور و پروژه‌های حیاتی سرمایه‌گذاری کنیم.
به گفته رضایت، این جلسه فرصتی بود تا این دیدگاه‌ها از زوایای مختلف توسط صاحب‌نظران مطرح شود و امیدواریم نتایج آن به بسته‌های اجرایی تبدیل شده و در آسیب‌شناسی‌های آتی مورد توجه قرار گیرد.
