۲۸۰۰ واحد یا زمین به نخبگان اعطا شد؛ حمایت مالی از ۲۴۷۲ دانشجوی مستعد
به گزارش خبرنگار مهر، سعید خدایگان، قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، در نشست خبری امروز که در محل بنیاد ملی نخبگان برگزار شد، گزارشی از عملکرد ۱۲ ماهه این نهاد ارائه داد.
وی با اشاره به بیستمین سال تأسیس بنیاد، گفت که در دوره جدید برنامه‌هایی متنوع در قالب طرح‌هایی با شعار «دانایی»، «توانایی» و «مانایی» اجرا شده است.
خدایگان ماموریت بنیاد را شامل «شناسایی، توانمند سازی، توسعه و اثرگذاری و شبکه سازی»، «جذب و نگهداشت نخبگان» و «تکریم و الگو سازی نخبگان» دانست و توضیح داد: در چارچوب هر یک از این اهداف، برنامه‌هایی تعریف شده که برای حمایت از نخبگان، هرم نخبگی شامل دانش‌آموزان، دانشجویان، دانش‌آموختگان، سرآمدان و نخبگان را تشکیل داده‌اند و برای هر سطح این هرم طرح‌هایی در نظر گرفته شده است.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان درباره طرح «شهاب» گفت: این طرح ویژه حمایت از دانش‌آموزان مستعد و نخبه است و با همکاری وزارت آموزش و پرورش اجرا می‌شود. معلمان مدارس در طول سال تحصیلی وضعیت دانش‌آموزان را ارزیابی و دانش‌آموزان برتر را معرفی می‌کنند. امسال ۴ میلیون و ۲۳۳ هزار دانش‌آموز از ۷۲۰ منطقه کشور شناسایی شدند.
خدایگان درباره طرح «شهید وزوایی» اظهار داشت: این طرح با هدف شناسایی و حمایت از دانشجویان برتر و ارتقای سطح علمی آنها اجرا می‌شود. یکی از اقدامات دولت چهاردهم، بررسی ۲۶ طرح بنیاد بود که بر اساس نظرسنجی‌ها، طرح شهید وزوایی از محبوب‌ترین‌ها بوده است. دانشجویانی که در المپیادهای علمی برگزیده شده‌اند، نفرات برتر کنکور یا دارای سوابق تحصیلی درخشان هستند، شناسایی و برای توانمندسازی آنها حمایت مالی اعطا می‌شود. به دانشجویان کارشناسی ۴۰ میلیون تومان، کارشناسی ارشد ۵۵ میلیون تومان و دکتری ۷۰ میلیون تومان پرداخت می‌شود. در سال گذشته ۲۴۷۲ دانشجوی مستعد تحت پوشش این طرح قرار گرفتند.
پرداخت حقوق ثابت به دانشجویان تمام وقت دکتری در طرح پژوهش یار
وی افزود: طرح «پژوهش یار» از یک سال گذشته اجرا شده و این طرح به دانشجویان تمام‌وقت دکتری با پتانسیل علمی حقوق ماهانه ۱۵ میلیون تومانی اعطا می‌کند.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان همچنین درباره طرح «احمدی روشن» گفت: این طرح با هدف توانمندسازی دانشجویان و ایجاد هسته‌های مسأله‌محور و شبکه‌سازی اجرا می‌شود. دانشجویان در این هسته‌ها با محوریت اساتید برجسته به حل مسائل کشور می‌پردازند. تاکنون ۱۵۶۲ دانشجو شناسایی و ۲۵۶ حلقه حل مسأله تشکیل شده است. برای این هسته‌ها ۱۳۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بودجه اختصاص یافته است. از جمله موفقیت‌های این طرح احیای برخی کارخانه‌های استان فارس است.
خدایگان در ادامه به طرح «مرحوم اژه‌ای» اشاره کرد و گفت: این طرح حمایت از استعدادهای برتر در رشته‌های اولویت‌دار را هدف دارد و دانشجویان علاقه‌مند از دوره کارشناسی تا دکتری در آن تحت پوشش قرار می‌گیرند. در سال گذشته ۲۰ نفر در رشته‌های اولویت‌دار هدایت شده‌اند و تعداد رشته‌های اولویت‌دار ۱۰ مورد است.
حمایت از دانش‌آموختگان دکتری و تشویق آنها به ورود به دوره پسا دکتری
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان درباره طرح «شهید چمران» بیان کرد: این طرح برای حمایت از دانش‌آموختگان دکتری و تشویق آنها به ورود به دوره پسا دکتری طراحی شده است. دانش‌آموختگانی که ممکن است پس از فارغ‌التحصیلی شغل مناسب پیدا نکنند، از این طریق پویایی علمی خود را حفظ می‌کنند. تاکنون ۶۰ نفر از دانش‌آموختگان دکتری از این طرح بهره‌مند شده‌اند.
خدایگان همچنین طرح «شهید صیاد شیرازی» را که مرتبط با نظام وظیفه نخبگان است معرفی کرد و گفت: در این طرح، افراد دارای استعدادهای برتر شناسایی و به ستاد کل نیروهای مسلح معرفی می‌شوند تا دوره خدمت خود را در حوزه تخصصی خود بگذرانند و بخشی از نیازهای کشور رفع شود.
وی درباره طرح «هیات علمی اندیشه‌ورز» گفت: این طرح با رویکرد شبکه‌سازی و حل مسأله با تفکر گروهی تعریف شده و در قالب آموزش جمعی و ارائه راهکارها فعالیت می‌کند. در سال گذشته از ۵۲ هیئت اندیشه‌ورز حمایت شده است.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در گزارشی جامع به تشریح برنامه‌ها و سیاست‌های بنیاد برای جذب و نگهداشت نخبگان پرداخت و تاکید کرد که این مهم‌ترین مأموریت بنیاد در شرایط فعلی کشور است. در کنار جذب نخبگان خارج‌نشین، حفظ و حمایت از نخبگان داخل کشور در اولویت قرار دارد.
خدایگان معیشت نخبگان را از اصلی‌ترین دغدغه‌های آنها دانست و اشتغال و مسکن را دو محور اساسی سیاست‌های بنیاد عنوان کرد.
او با اشاره به برگزاری سومین فراخوان جذب در دستگاه‌های اجرایی اعلام کرد که تاکنون ۳۷ هزار و ۹۸۷ نفر ثبت‌نام کرده‌اند و پس از ارزیابی، حدود هزار نفر به دستگاه‌ها معرفی شده‌اند. همچنین مقدمات برگزاری چهارمین فراخوان به زودی فراهم می‌شود.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان درباره طرح جذب اعضای هیئت علمی تحت عنوان «شهید شهریاری» (جهت) گفت: طی ۱۰ سال گذشته حدود ۱۴ هزار متقاضی ثبت‌نام کرده‌اند که در نهایت ۱۰۹۷ نفر جذب دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی شده‌اند. در سال گذشته نیز ۲۵۶ نفر به این روش جذب شدند.
وی تاکید کرد: ۳۵ درصد از جذب‌شدگان فارغ‌التحصیل خارج از کشور و ۶۵ درصد داخلی هستند و بیش از ۲۰۰ نفر از دانشگاه‌های زیر رتبه ۱۰۰ جهان جذب شده‌اند، از جمله ۱۰ نفر از دانشگاه استنفورد. امسال برای نخستین بار فراخوان عمومی این طرح برگزار و طی دو هفته بیش از ۲۰۶۶ متقاضی ثبت‌نام کردند. تا کنون ۱۶۸۰ پرونده بررسی شده و بقیه نیز در فراخوان شهریور رسیدگی خواهد شد.
خدایگان به چالش محدودیت ردیف‌های استخدامی اشاره کرد و گفت: پس از مصرف ۲۵۰ ردیف استخدامی دریافت شده در سال ۱۳۹۹، بنیاد موفق به دریافت ۱۷۰ شناسه استخدامی جدید شده است. همچنین طبق مصوبه جدید، ۲۰ درصد از ظرفیت جذب وزارت علوم و بهداشت به نخبگان اختصاص یافته است.
تدوین طرح جذب نخبگان در بخش خصوصی در مراحل پایانی
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان از مراحل پایانی تدوین طرح جذب نخبگان در بخش خصوصی خبر داد و گفت: این طرح با استقبال شرکت‌ها مواجه خواهد شد. در این طرح نخبگان بر اساس تخصص به صنایع معرفی می‌شوند و هزینه جذب آنان از طریق اعتبار مالیاتی جبران خواهد شد.
خدایگان همچنین از اجرای طرح همیار صنعت در استان‌ها خبر داد و گفت: طی این طرح صنایع مشکلات خود را به بنیاد ارائه می‌دهند و تیم‌های نخبه برای حل آنها وارد عمل می‌شوند. بودجه این طرح نیز از محل اعتبار مالیاتی تامین می‌شود.
وی افزود: طرح مرحوم کاظمی آشتیانی که ویژه اعضای هیئت علمی جوان (تا ۵ سال پس از استخدام) است، یکی دیگر از برنامه‌های بنیاد است. این طرح کمک‌هزینه‌های راه‌اندازی فعالیت پژوهشی را فراهم می‌کند که از ۱۰۰ میلیون تومان به ۳۰۰ میلیون تومان افزایش یافته و تاکنون ۱۴۸ نفر از آن بهره‌مند شده‌اند.
۲۸۱۵ واحد یا زمین مسکونی در اختیار نخبگان قرار گرفت
خدایگان مسکن را مهم‌ترین چالش نخبگان دانست و اعلام کرد: از آغاز دولت چهاردهم، کمیته مسکن تشکیل شده و تاکنون ۲۸۱۵ واحد یا زمین مسکونی در اختیار نخبگان قرار گرفته است. بیشتر جامعه هدف این طرح اعضای هیئت علمی جوان هستند که به دلیل حقوق پایین با مشکلات مسکن مواجه‌اند.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان گفت: حدود ۵۵۵۰ عضو هیئت علمی جوان شناسایی شده‌اند که در تهران ۱۲۰۰ نفر نیازمند حمایت فوری هستند. کارگروهی مشترک با معاون اول رئیس‌جمهور و چند وزارتخانه برای اجرایی شدن ماده ۸ مصوبه هیئت وزیران درباره مسکن نخبگان تشکیل شده است.
خدایگان تکریم و معرفی نخبگان را از مأموریت‌های بنیاد برشمرد و گفت: در سال گذشته ۲۵۰ مراسم تکریم و الگوسازی در سراسر کشور برگزار شده است. همچنین جایزه علامه طباطبایی پس از سال‌ها احیا و در اردیبهشت امسال با حضور رئیس‌جمهور به ۲۰ نخبه برجسته اعطا شد.
هر نخبه مهاجر به طور متوسط ۱۱۰ میلیارد تومان هزینه دارد
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان درباره هزینه مهاجرت نخبگان گفت: هر نخبه مهاجر به طور متوسط ۱۱۰ میلیارد تومان هزینه برای کشور دارد. بودجه بنیاد در سال جاری حدود ۵۰۰ میلیارد تومان است که کمتر از بودجه یک پژوهشگاه متوسط است، در حالی که بنیاد با ۲۸۵ نیروی انسانی مأموریت گسترده‌ای در سراسر کشور دارد و برای انجام کامل برنامه‌ها حداقل ۶ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد.
او از پیگیری طرح‌های جایگزین مانند وقف و خیر علمی خبر داد و گفت: این طرح ها با همکاری سازمان اوقاف دنبال می‌شود تا منابع جدیدی برای حمایت از نخبگان فراهم شود.
خدایگان تأکید کرد: بنیاد نقش تسهیل‌گر و تسریع‌کننده جذب هیئت علمی را دارد و ارزیابی‌ها توسط ۷ کارگروه تخصصی انجام می‌شود که تنها ۷ درصد متقاضیان تایید می‌شوند. از میان افراد تایید شده، ۹۵ درصد جذب دانشگاه‌ها می‌شوند. بر اساس آیین‌نامه شورای عالی انقلاب فرهنگی، فرایند جذب باید حداکثر ۳ ماه طول بکشد و بنیاد در تلاش است این زمان را رعایت کند.
